Tịnh đầu liên 並頭蓮 • Bông sen sinh đôi
Ngô Thì Nhậm
Đoàn đoàn thuý cái xuất đinh châu,
Bách biện ngân hoa truất tịnh đầu.
Giai lão phu thê trâm bạch phát,
Liên phương huynh đệ tuỵ yên lâu.
Vạn thù nhất bản trưng huyền lý,
Hợp bích liên châu (1) ứng cát phù.
Bất trị trà đồng phan thái tảo,
Thuỳ môi tiên ngẫu bạn anh du.
(1) Chuỗi ngọc bích. Chữ ở Luật lịch chí, Hán thư: “Nhật nguyệt như hợp bích, ngũ tinh như liên châu” (Đêm nguyên tiêu mặt trời mặt trăng đều mọc như ghép đôi ngọc bích, ngũ hành tinh đều như hạt châu). Ý nói điềm tốt lành.
並頭蓮
團團翠蓋出丁洲,
百瓣銀花茁並頭。
偕老夫妻簪白髮,
連芳兄弟萃煙樓。
萬殊一本徵玄理,
合璧連珠應吉符。
不值茶童攀採早,
誰媒僊偶伴英遊。
Lời dẫn: Trước hôm rằm một ngày, trong đầm có một gốc sen nở ra hai bông hoa cùng một cuống, trong đám lá xanh rờn. Đứa trà đồng đi hái sen thấy thế lấy làm lạ, hái đem về dâng cho ta. Ta hối tiếc hồi lâu, rồi chợt tỉnh ngộ: Đoá hoa này nếu không được hái, thì rồi cũng tự nở tự tàn, có ai biết đâu! Có lẽ rằng thần hoa hữu ý muốn phô bày về vẻ sáng của mình chăng? Tiếp đây làm một bài thơ.
Nguồn: Ngô Thì Nhậm toàn tập (tập III), NXB Khoa học xã hội, 2005
Dịch nghĩa
Tròn như chiếc lọng xanh mọc trên vũng,
Từ một cuống trăm cánh hoa bạc trổ ra.
Như vợ chồng cùng nhau sống đến đầu bạc,
Tựa anh em hoà thuận ở chung lầu cao.
Chung gốc nhưng khác nhau, chứng tỏ lẽ huyền diệu,
Hợp thành chuỗi ngọc bích, ứng điềm tốt lành.
Nếu không gặp trà đồng sớm hái về,
Thì ai mai mối cho cặp tiên này làm bạn với ta.
Bản dịch của Đỗ Thị Hảo
Tán tía tròn tròn ngoài bãi xa,
Sánh vai cùng mọc trắng ngần hoa.
Như đôi chồng vợ cùng trăm tuổi,
Tựa cặp anh em sống một nhà.
“Ngọc ghép châu liền” điềm tốt đẹp,
Góc chung nhánh khác lẽ sâu xa.
Trà đồng ý hẳn tay mai mối,
Để cặp tiên này đến với ta.