The Tale of Kiều
by Nguyễn Du
Ch. 25: Kiều Resigned to Her Fate
Translated by Vuong Thanh
tranh họa sĩ Nguyễn Sơn
Chapter 25: Kiều Resigned to Her Fate
Alone in her room, Kiều sobbed and sobbed.
Thinking about her life, she felt a resigned sorrow for her lot.
“How regrettable that a thing frost-clear and silver-white”,
thought she, “must roll in the dust and wind, like any other things!
Grief or joy, it’s just one life.
A beautiful maiden does not live forever in this world.
In an earlier life, I did not do well to deserve good karma.
This life, I have to repay the debts that I owed.
Anyhow, since the vase’d been shattered,
I’ll use my body to repay life’s debts and be done.”
On a bright moonlit night,
Dame Tú dropped by and gave her some advices:
“The trade of love’s fairly involved.
We, the practitioners, need to know all its tricks.”
Kiều said: “Living this life with frequent comings of winds and rains,
when I must give my body, what else for me to do but give it!”
The bawd said, “All men are alike.
Who will waste money here if he does not get his money’s worth.
In this trade, there’s still a lot of things to learn.
How to deal with men during the day or with one at night.
Daughter, you must know these things by heart:
seven seduction’s ploys, eight intimacy’s techniques.
Play love games with them until you have worn them out,
till their stony hearts must beg, till their minds are drunken with lust.
Flirt with a coquettish glance, enchant with your sensual lips,
sing in the moonlight, sport among the flowers.
These are the art and practices of this house’s trade.
Mastery of these skills required to be an exemplary mistress.”
Ch. 25: Kiều Đành Chấp Nhận Số Mệnh
Buồng riêng, riêng những sụt sùi:
Nghĩ thân, mà lại ngậm ngùi cho thân. (1190)
Tiếc thay trong giá trắng ngần
Đến phong trần, cũng phong trần như ai!
Tẻ vui cũng một kiếp người
Hồng nhan phải giống ở đời mãi ru!
Kiếp xưa đã vụng đường tu (1195)
Kiếp này chẳng kẻo đền bù mới xuôi!
Dù sao bình đã vỡ rồi
Lấy thân mà trả nợ đời cho xong!
Vừa tuần nguyệt sáng, gương trong
Tú bà ghé lại thong dong dặn dò: (1200)
“Nghề chơi cũng lắm công phu
Làng chơi ta phải biết cho đủ điều.”
Nàng rằng: “Mưa gió dập dìu
Liều thân, thì cũng phải liều thế thôi!”
Mụ rằng: “Ai cũng như ai (1205)
Người ta ai mất tiền hoài đến đây
ở trong còn lắm điều hay
Nỗi đêm khép mở, nỗi ngày riêng chung
Này con thuộc lấy nằm lòng
Vành ngoài bảy chữ, vành trong tám nghề. (1210)
Chơi cho liễu chán, hoa chê
Cho lăn lóc đá, cho mê mẩn đời
Khi khóe hạnh, khi nét ngài
Khi ngâm ngợi nguyệt, khi cười cợt hoa
Điều là nghề nghiệp trong nhà (1215)
Đủ ngần ấy nết, mới là người soi.”
Kiều quietly listened to her teachings from start to finish.
She knitted her eyebrows and her face went pale.
Just to hear what was said already embarrassed her.
She thought, “Life’s so full of many queer and unpleasant things.
Poor me! A girl who’d led a sheltered life
now have to learn these very curious trades.
I must be shameless hereafter and wear a brazen face.
Since my life had sunken down to this level , so be it!
Alas for my life, I had gone astray.
My life’s in the hands of others. What can I do?”
The brothel then let down Kiều’s new pink curtains.
The higher the jade’s price, the greater the person’s intrinsic worth.
So many flirting butterflies and bees swarmed around her.
Month-long drink sprees, whole nights of mirth and laughter.
Like a leaf trembling under the winds,
like a branch perched by many birds,
at dawn, she showed one handsome official out,
at dusk, she went to meet a poet-scholar.
Late at night, when the drunkenness had passed,
startled at her state, she felt sorrow for herself.
“I was raised in silk and brocade,
but now I’m like a shredded flower, laying in the middle of the road.
This face - how is it so shameless, so brazen.
This body – the butterflies and bees have been all over.
Let them take their pleasures of my flesh.
As for me, I do not know what it is that they call Love!”
Gót đầu vâng dạy mấy lời
Dường chau nét nguyệt, dường phai vẻ hồng
Những nghe nói đã thẹn thùng:
“Nước đời lắm nỗi lạ lùng, khắt khe! (1220)
Xót mình cửa các, buồng khuê
Vỡ lòng, học lấy những nghề nghiệp hay
Khéo là mặt dạn, mày dày
Kiếp người đã đến thế này thì thôi!
Thương thay thân phận lạc loài (1225)
Dẫu sao cũng ở tay người, biết sao?”
Lầu xanh, mới rủ trướng đào
Càng treo giá ngọc, càng cao phẩm người
Biết bao bướm lả, ong lơi
Cuộc say đầy tháng, trận cười suốt đêm (1230)
Dập dìu lá gió, cành chim
Sớm đưa Tống Ngọc, tối tìm Tràng Khanh
Khi tỉnh rượu, lúc tàn canh
Giật mình, mình lại thương mình xót xa…
Khi sao phong gấm rủ là (1235)
Giờ sao tan tác như hoa giữa đường
Mặt sao dày gió dạn sương
Thân sao bướm chán, ong chường bấy thân
Mặc người mưa Sở, mây Tần
Nhưng mình nào biết có xuân là gì! (1240)
Sometimes she’d enjoy a fresh breeze by the flowers.
Sometimes she’d gaze through the curtains at the moonlit snow.
All the sceneries, none of them does not bear sorrow.
When a person’s sad, the scenery can never be joyful!
Sometimes she’d paint, or write some verse,
play the lute under moonlight, or chess beneath flowers.
But her cheerfulness is just a forced cheerfulness.
With whom to share her joys when there’s no friend of the heart?
Bamboo leaves rustling in the wind,
raindrops falling on plum blossoms,
she did not care to enjoy, as her mind had hundreds of concerns.
Her heart, when she thought about the present and distant past,
became a tangled mess, a well of pain.
She missed her parents so much.
Each day they’re getting older.
Far away, beyond the mountains and the rivers,
they’d never have thought her life could have turned out like this!
Her brother and sister are still a little too young and innocent.
Who would replace her then to take care of the parents?
She remembered her troth with her beloved.
From so far away, would he understand her heart’s feelings?
When he returns and asks for her, only to find that she,
like the willow branch on Chương Đài street,
was broken off the tree and passed from one hand to another.
Đôi phen gió tựa, hoa kề
Nửa rèm tuyết ngậm, bốn bề trăng thâu
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn, cảnh có vui đâu bao giờ!
Đòi phen nét vẽ, câu thơ (1245)
Cung cầm trong nguyệt, nước cờ dưới hoa
Vui là vui gượng kẻo mà
Ai tri âm đó, mặn mà với ai?
Thờ ơ gió trúc, mưa mai
Ngẩn ngơ trăm nỗi, giùi mài một thân (1250)
Ôm lòng đòi đoạn xa gần
Chẳng vò mà rối, chẳng dần mà đau!
Nhớ ơn chín chữ cao sâu
Một ngày một ngả bóng dâu tà tà
Dặm ngàn, nước thẳm, non xa (1255)
Nghĩ đâu thân phận con ra thế này!
Sân hòe đôi chút thơ ngây
Trân cam, ai kẻ đỡ thay việc mình?
Nhớ lời nguyện ước ba sinh
Xa xôi ai có thấu tình chăng ai? (1260)
Khi về hỏi liễu Chương Đài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay
She hoped she could somehow repay his love and wondered:
“Was the other flower (her sister) attached onto this branch yet?”
Her emotions tangled like a skein of raveled silk threads.
Dreams of her hometown filled many a long night.
Behind the gauze curtains of her window, she felt so forlorn,
without family and friends in this small corner of the world.
Just a sunset today, soon another sunset tomorrow.
Day passed by day, as the silver hare and the golden crow chased each other.
She thought of those in the Heartbreaking Destiny League:
“God had made them to be beautiful women,
But he must injure them, destroy their lives to balance the scale!
Each girl, once doomed to a life of dust-and-wind,
will have to drink her full cup of shame till it’s empty.”
Tình sâu mong trả nghĩa dày
Hoa kia đã chắp cành này cho chưa?
Mối tình đòi đoạn vò tơ (1265)
Giấc hương quan luống lần mơ canh dài.
Song sa vò võ phương trời
Nay hoàng hôn, đã lại mai hôn hoàng
Lần lần thỏ bạc ác vàng
Xót người trong hội đoạn tràng đòi cơn! (1270)
“Đã cho lấy chữ hồng nhan
Làm cho, cho hại, cho tàn, cho cân!
Đã đày vào kiếp phong trần
Sao cho sỉ nhục một lần mới thôi!”