The Tale of Kiều
by Nguyễn Du
Ch. 17: Kiều Leaving Home
Translated by Vuong Thanh
tranh họa sĩ Nguyễn Sơn
Chapter 17: Kiều Leaving Home
How heartbreaking it was, the hour of parting!
Horses’ hooves trotting away, carriage’s shadow jolting.
Ten miles beyond the town, at a resting post,
Old Vuong gave a feast to bid farewell.
While hosts and guests were making cheers outside,
Mother and Kiều were grieving together indoors.
They looked at each other through streams of tears.
She then whispered her mind to her mother’s ears:
“Being just a young and helpless girl, I feel ashamed!
Till what future life can I repay father’s and mother’s love and care.
No hopes for a speck of clean dust trapped in muddied water.
I will leave my heart here with you for life, oh Mother.
Judging by what I’d seen these past few days,
I think I have fallen into the hands of an old scoundrel!
When we got there, he left me all alone.
When coming in, he tarries. When going out, he’s in a hurry.
When speaking, he makes blunders.
Master and servants looks down on each other.
Quite a different bearing from that of a gentleman.
It seemed like he’s some kind of a merchant.
What else is there to say?
On some foreign land, your daughter’s doomed to live.
And upon death, she’d be buried in soil unnative.”
Ch. 17: Kiều Xa Nhà
Đoạn trường thay lúc phân kỳ!
Vó câu khấp khểnh bóng xe gập ghềnh (870)
Bề ngoài mười dặm trường đình
Vương ông mở tiệc tiễn hành đưa theo
Ngoài thì chủ khách dập dìu
Một nhà huyên với một Kiều ở trong
Nhìn càng lả chả giọt hồng (875)
Rỉ tai nàng mới giải lòng thấp cao:
“Hổ sinh ra phận thơ đào
Công cha nghĩa mẹ kiếp nào trả xong?
Lỡ làng nước đục bụi trong
Trăm năm để một tấm lòng từ đây (880)
Xem gương trong bấy nhiêu ngày
Thân con chẳng kẻo mắc tay bợm già!
Khi về bỏ vắng trong nhà
Khi vào dùng dắng khi ra vội vàng
Khi ăn khi nói lỡ làng (885)
Khi thầy khi tớ xem thường xem khinh
Khác màu kẻ quý người thanh
Ngẫm ra cho kỹ như hình con buôn
Thôi con còn nói chi con?
Sống nhờ đất khách thác chôn quê người!” (890)
Upon hearing those words, Madam Vương
let out a shrieking cry for injustice that wants to pierce the heaven.
After drinking together a few moments,
although the farewell cup not yet empty,
Mã went out and gave orders for the coach to leave.
Heart heavy with love and compassion for his daughter,
before the coach, Old Vương pleaded with Mã:
“My young and delicate girl,
‘cause of family’s misfortune has come to be your servant.
Henceforth, in some corner of the sea, at some point in the sky’s horizon,
she will live lone days with no kinsfolk in a foreign land.
Within the shadow of you, a lofty pine tree,
please protect the small clinging vine from frost and snow.”
To these words, the bridegroom replied:
“Our feet are bound together with red silk threads.
No matter how our lives may turn out in the future,
let the sun and moon be my witness,
if I should betray her trust, the demons’ knives will draw my blood.”
Like a stormy wind under the cloudy sky,
the coach sped off with whirling dust as if it wants to fly.
Wiping their tears, they kept gazing
on that horizon, for days and nights.
She traveled far and far into unknown lands.
Saw bridges white with frost and hills dark with clouds.
Shivering reeds huddled together with the north wind’s cold breath.
An autumn sky just for her and her alone.
On a quiet night road that stretched into the far distance,
the sight of the moon aroused Kiều’s shame of her vows.
In the autumn woods - layers of green interlaid with red,
the bird cries reminded her of her parents.
Vương bà nghe bấy nhiêu lời
Tiếng oan đã muốn vạch trời kêu lên
Vài tuần chưa cạn chén khuyên
Mái ngoài nghỉ đã giục liền ruổi xe
Xót con lòng nặng trì trì (895)
Trước yên ông đã nằn nì thấp cao:
“Chút thân yếu liễu tơ đào
Rớp nhà đến nỗi giấn vào tôi ngươi
Từ đây góc bể bên trời
Nắng mưa thui thủi quê người một thân. (900)
Nghìn tầm nhờ bóng tùng quân
Tuyết sương che chở cho thân cát đằng.”
Cạn lời khách mới thưa rằng:
“Buộc chân thôi cũng xích thằng nhiệm trao
Mai sau dầu dến thế nào (905)
Kìa gương nhật nguyệt nọ dao quỉ thần!”
Đùng dùng gió giục mây vần
Một xe trong cõi hồng trần như bay
Trông vời gạt lệ chia tay
Góc trời thăm thẳm đêm ngày đăm đăm… (910)
Nàng thì dặm khách xa xăm
Bạc phau cầu giá đen rầm ngàn mây
Vi lô san sát hơi may
Một trời thu để riêng ai một người
Dặm khuya ngất tạnh mù khơi (915)
Thấy trăng mà thẹn những lời non sông
Rừng thu từng biếc xen hồng
Nghe chim như nhắc tấm lòng thần hôn.