The Tale of Kiều
by Nguyễn Du
Ch. 50: The Death of Từ Hải
Translated by Vuong Thanh
tranh họa sĩ Ngọc Mai
Chapter 50: The Death of Từ Hải
Lord Hồ seized the opportunity to play his stratagem.
His troops’d go behind the sending of presents for a sudden attack.
Carrying peace settlement’s banner, the imperial army advanced.
Presents of peace at the front, weapons concealed from behind.
The unsuspecting Lord Tu did not know.
Donning full ceremonial dress of a high-ranking official,
he left his camp to surrender.
Lord Ho made a secret sign to his men. On three sides
were gunshots, and all four sides were hoisting battle flags.
Caught in a total surprise, even a tiger king
when fallen into a trap would become helpless.
Từ fought to the death in the battlefield,
to show his enemies the bravery of a supreme general.
When his great soul left to join the deities’ abode,
he still stood straight within the circles of enemies!
Ch. 50: Cái Chết của Từ Hải
Hồ công quyết kế thừa cơ
Lễ tiên binh hậu khắc cờ tập công.
Kéo cờ chiêu phủ tiên phong
2510. Lễ nghi dàn trước bác đồng phục sau.
Từ công hờ hững biết đâu
Đại quan lễ phục ra đầu cửa viên.
Hồ công ám hiệu trận tiền
Ba bề phát súng, bốn bên kéo cờ.
2515. Đương khi bất ý chẳng ngờ
Hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn!
Tử sinh liều giữa trận tiền
Dạn dầy cho biết gan liền tướng quân!
Khí thiêng khi đã về thần
2520. Nhơn nhơn còn đứng chôn chân giữa vòng!
Firm as stone, hard as bronze,
no one can shake or move his body the slightest hair.
Imperial troops rushed forward in pursue of the defeated troops.
The smell of death rose high to the sky.
The ramparts broken, everywhere was total disarray.
Some fleeing men saw Kiều and led her to the place.
In the midst of flying arrows and stones,
she saw Từ Hải standing there immovable under the sky.
She said, crying: “You are a brave man with a clever mind.
Because you listened to me, you came to this end!
How can I have the face to see you again?
I’d rather die and be with you!”
Her grief poured forth in torrents of tears.
Her words said, she threw herself, head first, upon the ground.
How strange it was - the affinity between two souls in love and wronged.
As she collapsed, the body of Từ fell down.
Some soldiers who were passing by,
took pity on Kiều and helped revive her.
She was then brought to the headquarters.
Lord Hồ on seeing her spoke kindly:
“You’re a frail and defenseless girl,
In this warfare, you’d suffered many blows!
Our military campaign was victorious.
For its success, you also played a part.
Now that everything had been accomplished,
what would you want to have for your rewards?”
Trơ như đá, vững như đồng
Ai lay chẳng chuyển ai rung chẳng dời.
Quan quân truy sát đuổi dài
Ầm ầm sát khí ngất trời ai đang.
2525. Trong hào ngoài lũy tan hoang
Loạn quân vừa dắt tay nàng đến nơi
Trong vòng tên đá bời bời
Thấy Từ còn đứng giữa trời trơ trơ.
Khóc rằng: “Trí dũng có thừa
2530. Bởi nghe lời thiếp nên ra thế này!
Mặt nào trông thấy nhau đây?
Thà liều sống thác một ngày với nhau!”
Dòng thu như dội cơn sầu
Dứt lời nàng cũng gieo đầu một bên.
2535. Lạ thay oan khí tương triền!
Nàng vừa phục xuống Từ liền ngã ra.
Quan quân kẻ lại người qua
Xót nàng sẽ lại vực ra dần dần.
Đem vào đến trước trung quân
2540. Hồ công thấy mặt ân cần hỏi han
Rằng:” Nàng chút phận hồng nhan
Gặp cơn binh cách nhiều nàn cũng thương!
Đã hay thành toán miếu đường
Giúp công cũng có lời nàng mới nên.
2545. Bây giờ sự đã vẹn tuyền
Mặc lòng nghĩ lấy muốn xin bề nào?”
Her pearly tears poured out even more, in streams.
Hesitantly, she expressed her thoughts and feelings.
“Từ was a great hero. He went his own way
beneath the wide skies and roamed unchallenged in the open seas.
Believing in me, he over trusted the promises, and took the self
that’d fought hundreds of battles to become a subject of the king.
He thought that he’d obtain nobility and honors for me,
and never suspected that his flesh and bones would be shattered!
For five year, he’d arrogantly roved between the skies and the seas
but then his body dropped on the field like it was nothing.
You advised me to tell of my service and ask for rewards.
The more I think of it, the more grievous is my heart.
I felt that I’m much more guilty than deserving.
That was why I had tried to commit suicide.
Please just reward me a modest grave,
to give the man I love his humble resting place.”
At this request, Lord Hồ felt some pity,
and gave orders for a hasty burial by the riverbank.
Nàng càng giọt ngọc tuôn dào
Ngập ngừng mới gửi thấp cao sự lòng.
Rằng: “Từ là đấng anh hùng
2550. Dọc ngang trời rộng, vẫy vùng bể khơi!
Tin tôi nên quá nghe lời
Đem thân bách chiến làm tôi triều đình.
Ngỡ là phu quý phụ vinh
Ai ngờ một phút tan tành thịt xương!
2555. Năm năm trời bể ngang tàng
Đem mình đi bỏ chiến trường như không.
Khéo khuyên kể lấy làm công
Kể bao nhiêu lại đau lòng bấy nhiêu!
Xét mình công ít tội nhiều
2560. Sống thừa tôi đã nên liều mình tôi!
Xin cho tiện thổ một đôi
Gọi là đắp điếm cho người tử sinh.”
Hồ công nghe nói thương tình
Truyền cho cảo táng di hình bên sông.