Tây chinh đạo trung (tái chinh Ai Lao)

 西征道中（再征哀牢）

Tây chinh đạo trung (tái chinh Ai Lao)

Trên đường chinh tây (đánh Ai Lao lần thứ hai)

錦帆輕趁浪花開，

Cẩm phàm khinh sấn lãng hoa khai,

Buồm gấm (thuyền chiến) nhẹ nhàng đuổi theo nhau làm tung lên những hoa sóng,

篷底厭厭首不抬。

Bồng để yêm yêm thủ bất đài.

Dưới mui thuyền láp nháp ướt, đầu không muốn ngẩng lên.

三峽暮雲無鴈到，

Tam Giáp mộ vân vô nhạn đáo,

Tại Tam Giáp, trong mây chiều chim nhạn không thấy bay đến,

九灘明月有龍來。

Cửu Than minh nguyệt hữu long lai.

Ở bãi Cửu Than vào đêm trăng sáng chắc rồng đã hiện ra.

淒涼行色添宮夢，

Thê lương hành sắc thiêm cung mộng,

Vẻ thê lương tạo thêm màu sắc buồn bã cho những cơn mộng nơi hành cung,

撩亂閒愁到酒杯。

Liêu loạn nhàn sầu đáo tửu bôi.

Lòng ngổn ngang trăm mối (vì việc nước) đã đến cùng chén rượu.

漢武藩招窮黷謗，

Hán Vũ phiên chiêu cùng độc báng,

Hán Vũ Đế đánh dẹp phiên bang nhiều lần mang tiếng hiếu chiến,

男兒得得若為哉。

Nam nhi đắc đắc nhược vi tai!

Nam nhi tuy làm được như vậy cũng không phải là chuyện đáng khen đâu!

Sở dĩ vua Trần Nhân Tông đem quân đi đánh Ai Lao vì trước đó Ai Lao đã nghe lời dụ dỗ hứa hẹn của nhà Nguyên đánh vào mặt phía tây của nước ta trong khi Thoát Hoan đánh vào từ mặt bắc. Lần này khi đi tây chinh Ai Lao lần thứ nhì năm 1294 có những tướng giỏi đi theo như Phạm Ngũ Lão, Trung Thành Vương... Tuy đánh Ai Lao là chuyện bắt buộc để giữ an ninh mặt phía tây nhưng vua Trần Nhân Tông đã cho biết nhà vua không thích chiến tranh, không muốn mang tiếng say chinh chiến như Hán Vũ Đế.

Trần Nhân Tông