Sư đệ vấn đáp / Thầy trò hỏi đáp
Trần Nhân Tông
Vấn:
Tích tăng vấn Lang Da hoà thượng: “Thanh tịnh bản nhiên, vân hà hốt sinh sơn hà đại địa”. Ý chỉ thị như hà?
Viết:
Đại tự ngư thuyền xuất hải.
Tiến vân:
Thử ý như hà.
Viết:
Thuỳ tri viễn yên lãng biệt hữu thảo thương lường?
Vấn:
Như hà thị quá khứ Phật gia phong?
Viết:
Viên lâm tịch mịch vô nhân quản,
Lý bạch đào hồng tự tại hoa.
Vấn:
Như hà thị hiện tại Phật gia phong?
Viết:
Bạch thuỷ gia phong mê hiểu yến,
Hồng đào tiên uyển tuý xuân phong.
Tiến vân:
Như hà thị vị lai Phật gia phong?
Viết:
Hải phố đãi triều thiên dục nguyệt,
Ngư thôn văn địch khách tư gia.
Tiến vân:
Như hà thị Hoà thượng gia phong?
Viết:
Phá nạp ủng vân triêu khiết chúc,
Cổ bình tả nguyệt dạ tiên trà.
Vấn:
Linh vân ngộ đào hoa thời như hà?
Viết:
Tự khai, tự lạ tuỳ thời tiết,
Vấn trước đông quân tổng bất tri.
Tiến vân:
Sát nhân bất trát nhãn thời như hà?
Viết:
Thông thân thị đảm.
Vấn:
Đại tu hành để nhân, hoàn lạc nhân quả dã vô?
Viết:
Khẩu tự huyết bồn a Phật tổ,
Nha như kiếm thụ chuỷ thiền lâm.
Nhất triêu tử nhập A tị ngục,
Tiếu sát nam vô Quan thế âm.
Vấn:
Bạch lộ hạ điền, thiên điểm tuyết,
Hoàng oanh thụ thượng, nhất chi hoa.
Thời như hà?
Viết:
Thác.
Tiến vân:
Đại tôn đức thác ma sinh?
Viết:
Bạch lộ hạ điền, thiên điểm tuyết,
Hoàng oanh thụ thượng, nhất chi hoa.
Một thầy tăng hỏi:
Ngày xưa có thầy tăng hỏi hoà thượng Lang Da rằng: Đã là "thanh tịnh bản nhiên" sao bỗng chốc sinh ra núi sông đất lớn? Ý câu ấy là thế nào?
Nhân Tông đáp:
Rất giống thuyền câu ra bể?
Lại hỏi:
Thế là ý nghĩa gì?
Đáp:
Ai biết tránh xa khói sóng sẽ có riêng điều bàn bạc.
Lại hỏi:
Thế nào là gia phong của Phật quá khứ?
Đáp:
Rừng vườn vắng vẻ không người quản,
Mận trắng đào hồng riêng tự hoa.
Hỏi:
Thế nào là gia phong của Phật hiện tại?
Đáp:
Nước trắng mênh mông chim én lạc,
Vườn tiên đào thắm gió xuân say.
Lại hỏi:
Thế nào là gia phong của Phật vị lai?
Đáp:
Đợi triều bên bể trăng gần mọc,
Nghe sáo thuyền câu khách nhớ nhà.
Lại hỏi:
Thế nào là gia phong của Hoà thượng?
Đáp:
Áo rách ôm mây, ban mai húp cháo,
Bình xưa dốc nguyệt, trời khuya nấu trà.
Hỏi:
Thiền sư ở núi Linh vân gặp lúc hoa đào nở là thế nào?
Đáp:
Hoa tàn hoa nở theo thời tiết,
Dẫu hỏi, Đông quân chẳng biết gì.
Hỏi:
Giết người không chớp mắt là thế nào?
Đáp:
Toàn thân là mật.
Lại hỏi:
Bậc đại tu hành có còn rơi vào vòng nhân quả nữa không?
Đáp:
Miệng như bồn huyết chê bai Phật,
Răng tựa cây gươm bổ cửa Thiền.
Một sớm chết rồi sa địa ngục,
Nực cười "Bồ tát" niệm huyên thiên.
Hỏi:
Cò trắng dưới đồng, nghìn điểm tuyết,
Oanh vàng trong khóm, một nhành hoa.
Là thế nào?
Đáp:
Lầm rồi.
Lại hỏi:
Bậc đại tôn đức làm gì?
Đáp:
Cò trắng dưới đồng, nghìn điểm tuyết,
Oanh vàng trong khóm, một nhành hoa.