Qua Tây lưu tặng nước nhà
Phan Chu Trinh
Làm trai trót gánh gánh gian nan
Dám nại xa xuôi bỏ giữa đàng
Coi lại chỉ còn ba tấc lưỡi
Trải qua đã nát mấy buồng gan
Tách dương Ấn Ðộ nhì thiên hạ
Lên tháp Ba Lê nhứt thế gian
Mượn bút Tương Như đề mấy chữ
Thân này đành phú với giang san.
Năm 1911, Phan Chu Trinh được tha nhưng thực dân Pháp muốn giam lỏng ở Mỹ Tho. Ông phản đối, cuối cùng được tự do, ít lâu sau sang Pháp mong vận động ngay chính giới Pháp. Trước khi đi ông làm bài thơ này.