Hịch đánh Trịnh 檄𢱏鄭


Nguyễn Hữu Chỉnh

 檄𢱏鄭

Hịch đánh Trịnh


生民沛餒民乄苉,丕皇天劺坦君師

Sinh dân phải nuôi dân làm trước, vậy hoàng thiên dựng đất quân sư

厳亂乭篭亂買衝,意王者固番兵革

Gặp loạn đành dẹp loạn mới xong, ấy vương giả có phen binh cách

會順應世停特渚

Hội thuận ứng thế đừng được chửa

役征誅峼呵悶凨

Việc chinh tru lòng há muốn ru

些低:稟氣俼南

Ta đây: Bẩm khí trời Nam

本匇戶阮

Vốn dòng họ Nguyễn

唕祿搩沛剗役搩,璳番張子者恩韓

Nhờ lộc nước phải lo việc nước, đòi phen Trương tử giả ơn Hàn

吿恱噖戼仌義噖,之底曹昿噽鑊漢

Ăn cơm vua nên nhớ nghĩa vua, chi để Tào man nhòm vạc Hán

恨國傅歯峼背上

Giận quốc phó ra lòng bội thượng

戼西山唱義勤王

Nên tây Sơn xướng nghĩa cần vương

苉卥垠焈廏堚匇,矯党逆撻謀岌紤

Trước là ngăn cột đá giữa dòng, kẻo đảng nghịch đặt mưu ngấp ghé

畱卥扅湄霪欺旱,矯窮人沙準淋炭

Sau là tưới mưa dầm khi hạn, kẻo cùng nhân sa chốn lầm than

叿峼俼群咜頉富春

Ví lòng trời còn nền nếp Phú Xuân

亁玌辸吏基圖華夏

Ắt đấu cũ lại cơ đồ Hoa Hạ

儍別辻俼固斎,賊戶張櫲遍氾厰份

Nào biết ngôi trời có bảy, giặc họ Trương toan biến phiếm mười phần

俸吹侙搩爭倈,碎茹夏沛收回侼搩

Bỗng xui thế nước tranh ba, tôi nhà Hạ phải thu hồi hai nước

侙蚌鷸當群對炦

Thế bạng duật đương còn đối mặt

軐鯨狼澃窖緫碒

Thói kình lang sao khéo lắng tai

外瀓坘救援乄名,民驚亂舉兵弔罰

Ngoài mượn lời cứu viện làm danh, dân kinh loạn cử binh điếu phạt

瑇亖岲承危底腋,準承平戼餒流離

Trong mấy chữ thừa nguy để dạ, chốn thừa bình nên nỗi lưu ly

宮笌城郭破凌凌

Cung đền thành quách phá lâng lâng

銃蓊船廵收汰汰

Súng ống thuyền bè thu thảy thảy

怽扱曲拯傷匇外族,乑窮塘訸獸時崔

Cơn gấp khúc chẳng thương dòng ngoại tộc, đã cùng đường đuổi thú thời thôi

玌騎纅群仌淁先君,吏劂讁彅焵澃堖

Dấu cưỡi rồng còn nhớ đấng tiên quân, lại khoét lỗ bừa sâu sao nỡ

棊岲暴帞蘍儖項

So chữ bạo lửa nồng quá Hạng

椖峼圤搩沚衛劉

Dò lòng người nước chảy về Lưu

眾窮塘旗義剾衛投,戼軍數每挧沒盛

Chúng cùng đường cờ nghĩa đem về đầu, nên quân số mỗi ngày một thịnh

民飢饉感峼仁顒股,遣兵威強瀋強添

Dân cơ cận cảm lòng nhân ngóng cổ, khiến binh uy càng thấm càng thêm

廣南它撅瀝樚塵

Quảng Nam đà quét sạch bụi trần

順化吏剾衛坡憥

Thuận Hoá lại đem về bờ cõi

南沒綨沁鯨滂焔,機太平蹱待乑媑

Nam một dải tăm kình phẳng lặng, cơ thái bình đứng đợi đã gần

北亖城信雁荗安,僟救援憹鐭澃便

Bắc mấy thành tin nhạn chưa yên, bề cứu viện ngồi trông sao tiện

感功德噖黎敢負

Cảm công đức vua Lê dám phụ

弄權行戶鄭讱牐

Lộng quyền hành họ Trịnh khó nghe

辻皇帝撻空,甧搩隰牢絤獕鄧

Ngôi hoàng đế đặt không, há nước thấp lao lung thấy đặng

罪黃巢拯固,峼貞挑緈侟屏

Tội Hoàng Sào chẳng có, lòng trinh thêu dệt vào bình

乨端王強煏腋無君

Hiệu Đoan Vương càng tỏ dạ vô quân

謀篡奪戼峼背父

Mưu soán đoạt nên lòng bội phụ

長宮本汖哰卥嫡,權吒槒背泊澃乭

Trưởng cung vốn xưa nay là đích, quyền cha trót bội bạc sao đành

殿都雖珷岺仍英,命吒僲爭欺澃沛

Điện Đô tuy bé nhỏ nhưng anh, mệnh cha rắp tranh khi sao phải

碒拯兌彣坘顧命

Tai chẳng đoái đến lời cố mệnh

炦儍鐭侟準梓宮

Mặt nào trông vào chốn tử cung

遣沒彈岞娋彈堏,剾岲孝堖招笹坦

Khiến một đàn con trẻ đàn bà, đem chữ hiếu nỡ gieo xuống đất

底仍丗碎桰圤様,曢嘺冤乑動彣俼

Để những kẻ tôi ngay người thẳng, tiếng kêu oan đã động đến trời

志尊扶叿拯謀珄,時敕令銀錢儍待佊

Chí tôn phù ví chẳng mưu mình, thì sắc lệnh ngân tiền nào đợi nó

詟虐杆群剾笹撨,義理儍俼坦群容

Gươm ngược cán còn đem xuống dưới, nghĩa lý nào trời đất còn dong

歄侊欮軍訸特官,意事意汖哰共邏

Lưới đứt giềng quân đuổi được quan, ấy sự ấy xưa nay cũng lạ

為廢立悶珄朱益

Vì phế lập muốn mình cho ích

底傾危乄搩沛剗

Để khuynh nguy làm nước phải lo

円閉哰臣佞主惛,鎼平治峼俼罕悶

Vả bấy nay thần nịnh chúa hôn, mở bình trị lòng trời hẳn muốn

吏厳會兵驕民怨,嵦欦欮才奇沛歯

Lại gặp hội binh kiêu dân oán, sửa mối giềng tài cả phải ra

斫万全乑鑿廏衡山

Chước vạn toàn đã tạc đá Hoành Sơn

兵即刻張帆北海

Binh tức khắc giương buồm Bắc Hải

戈槣孟拂旗周武,歯壦處正篭斜

Qua sông Mạnh phất cờ Chu Võ, ra tay sử chính dẹp tà

侟坦關凒馭漢皇,志決娎仁啚暴

Vào đất Quan thét ngựa Hán Hoàng, quyết chí lấy nhân đổi bạo

插嵦本原峼寔

Sắp sửa vốn nguyên lòng thật

啔腬沛俌坘桰

Giữ gìn phải ngỏ lời ngay

岲向明沛瀓埃推,傷士女玄黃卥世

Chữ hướng minh phải mượn ai suy, thương sĩ nữ huyền hoàng là thế

簕助順罕蜫丗別,....女些

Máy trợ thuận hẳn nhiều kẻ biết,.... nữa ta

埃別推理沛,決沒峼夏眾兮蘇

Ai biết suy lẽ phải, quyết một lòng hạ chúng hề tô

些拯負民肑,亁侼岲秋毫無犯

Ta chẳng phụ dân lành, ắt hai chữ thu hào vô phạm

軐背反籒慣如苉

Thói bội phản chớ quen như trước

刼太平群底浌憻

Chút thái bình còn để dài lâu

搩潮東啻拯順匇,吏拒強僲篍壦振

Nước triều đông ví chẳng thuận dòng, lại cự cưỡng rắp giơ tay chắn

帞奵廏塩和峢玉,凨賢愚坤扨歄俼

Lửa cháy đá lỡ hoà lầm ngọc, dù hiền ngu khôn lọt lưới trời

恩買威俌告坘恒

Ân với uy ngỏ cáo lời hằng

順呍逆默峼埃決

Thuận hay nghịch mặc lòng ai quyết.