Trí giả - bvgh-nbk

Bài mười ba dạy điều trí giả.

Bậc trí giả trọng mình hơn hết,

Bởi học nhiều hiểu biết càng sâu.

Chẳng cần đấu lý với nhau,

Chẳng cần đấu lực, đối đầu với ai.

Giữ danh dự trong ngoài kính nể,

Bảo vệ cho thân thể an toàn

Biết tự kiềm chế thì yên.

Không bị nhục cũng chẳng phiền đến thân.

Có những chuyện người trần khó biết,

Mà trời cao nghe thấy mọi điều.

Bảo rằng lỗi nhỏ chẳng sao,

Nhiều lỗi góp lại lớn lao khó lường.

Một mình chớ đi đường nguy hiểm,

Thuyền chở tham sinh chuyện đắm đò.

Chuyện người ta chớ tò mò,

Có trách thì trách lỗi to của  người.

Thù oán cũ thì thôi quên tuột

Trước khoan hòa sau được điều hay.

Yêu đừng yêu quá đắm say.

Ghét đừng ghét đắng ghét cay sinh thù.

Có người chẳng được như ý muốn,

Nên bảo ban đại lượng thì hơn.

Trọng danh tiết như Thái sơn,

Người không thì chẳng giản đơn việc nào.

Giàu sang chẳng tự cao cậy thế,

Nghèo hèn không luồn lụy cúi đầu.

Kẻ vụng chẳng thấy việc đâu.

Người khéo thì việc bù đầu, luôn tay.

Bậc trí giả trước đây đúc kết

Ta nên tìm học biết mà theo

Luật ông Tiêu Hà dạy sáu điều

Lễ, ông Phu Tử cũng nêu ba phần.

Nguyễn Bỉnh Khiêm