Hiệu uý (theo gót Vũ tướng quân đi quanh quẩn):

Thưa chủ tướng...

Vũ tướng quân (như nói một mình):

Đầu rơi ngoài bãi chợ

Thật không ngờ... Từ nay, vòng rực rỡ

của vinh quang, sắp khép lại rồi chăng?

Hiệu uý:

Cả trời Nam còn rợp bóng chim bằng

Thưa chủ tướng, ngài có chi phiền muộn?

(Im lặng)

Hay chủ tướng nhớ những mùa bay lượn

Gió muôn trùng cao tiếng gọi muôn phương?

Nhưng đêm nay đoàn binh sĩ lên đường

ánh lửa trại nồng reo lời tạm biệt

Tiểu tướng nghe: miền Hoá Châu xanh biếc

Khói lửa còn mù mịt các thành xa

ánh gươm đao còn múa bóng trăng tà

Trong các giải rừng sâu miền Nghệ Tĩnh

Biết bao giờ cho bốn phương bình định

Ngựa tướng quân đều nhịp trên cầu son?

Vũ tướng quân:

Ta thoáng trông như có bóng hoàng hôn

Đã đổ xuống - Lòng ta run với nắng

Hiệu uý:

Giặc chưa hết, gánh binh nhung còn nặng

Nhưng bao nhiêu mộng đẹp lúc đăng trình

Vũ tướng quân:

Đường tuy đẹp, lòng ta không đẹp nữa

Từ sớm nay, xứ ưu phiền mở cửa

Đón ta vào thương khóc những ngày xưa

Hiệu uý:

Tâm sự chi u uất tự bao giờ?

Xin chủ tướng ngỏ xem lòng ảo não

Vũ tướng quân:

Từ sớm nay lòng ta cuồng gió bão

Hỡi Kiều Loan! Ta mất hẳn em rồi...!

Hiệu uý:

Thưa chủ tướng, Kiều Loan, người điên dại

Người tuyệt sắc từ phương xa mới lại

Ngập công đường nước mắt nhớ người xưa?

Nàng là ai?

Vũ tướng quân:

Nàng chính là vợ cũ

của một người đã yên bề áo mũ

Đã phụ tình và lỗi hẹn ngày xanh

Hiệu uý:

Thật không ngờ...

Vũ tướng quân:

Mười năm trời cũ còn xanh biếc

Càng xa xôi, càng thắm lòng yêu

Sớm nay vọng lại thời thơ trẻ

Tha thướt trời xa dáng lệ kiều

Bạn với gươm đao khuây nỗi nhớ

Mình ta khóc sớm lại thương chiều...

Hiệu uý:

Không có lẽ phu nhân mà phải chết?

Ai dám xé một bông hoa diễm tuyệt?

Vì tướng quân là trung nghĩa của triều đình

Cầm trong tay hơn một vạn hùng binh.

Vũ tướng quân:

Ta nhớ ngày xưa, thân còn đói rét

Cha mẹ qua đời, họ hàng bỏ hết

Ngày đi chăn ngựa, tối ngủ chuồng trâu

Miếng cơm, manh áo, nghìn vạn lo âu

Nàng từ chối bạc vàng và lụa gấm

Trao tình yêu cho áo rách hồn đơn.

Hiệu uý:

Chí phu nhân cao đẹp như Trường Sơn

Thua số mệnh, thật muôn đời vô lý!

Vũ tướng quân:

Tình ngày xưa thật bao la như bể

Ta ốm đau ròng rã một năm dài

Thuốc như rừng mà son sắt không phai

Tay vuốt ve, nàng ru say con bệnh

Dò hơi thở để cầu xin số mệnh

Dựng thân tơ nâng đỡ xác hao mòn

Mải nuôi chồng, quên nhan sắc héo hon.

Hiệu uý:

Thưa chủ tướng, vì sao mà cách biệt

Những mười năm, để bây giờ đợi chết?

Vũ tướng quân:

Nàng khuyên ta chăm học đạo thánh hiền

Thâu đất trời bao nghĩa lý vô biên

Những sớm lạnh hoặc những chiều mưa gió

Ta luyện tập theo năm thầy dạy võ

Và đèn khuya làm bạn với binh thư...

Bờ Châu Giang, dòng nước trắng tiễn đưa

Ta lên đường trong mùa xuân tươi sáng

Thề với nàng sẽ tôn phù Quang Toản

Vua Quang Trung lúc ấy mới băng hà.

Hiệu uý:

Nhưng vì sao rồi tướng quân đổi chí

Để ngày nay tan tác mộng ngày xanh?

Vũ tướng quân:

Một ngày kia sắp đến Phượng hoàng thành

Ta bỗng gặp một ông già ẩn sĩ

Núi La Sơn - Thấy ta về với Nguỵ

Già vạch ngay tội trạng Bùi Đắc Tuyên

Cùng bọn gian thần điên đảo lộng quyền

Đã xoá sạch danh thơm và nghĩa lớn

Của Hoàng đế Quang Trung.

Ta hiểu ra bèn đổi hướng

đi vào Nam gặp chúa Nguyễn, theo hầu...

Trải mười năm thành nghĩa nặng ơn sâu.

Hiệu uý:

Để ngày nay đã thành người danh tướng

Ngài quên ngay đức hy sinh vô lượng

Để vợ hiền “không áo kín thân gầy

Không có ăn, rời rụng cả chân tay”

Để bây giờ phu nhân nằm ngục tối

Trong việc này, ai là người có tội?

Vũ tướng quân:

Nhưng Kiều Loan, theo công luận triều đình

Lại là người phiến loạn ở kinh thành

Thực khó nghĩ, vì ta còn danh dự

Còn uy quyền, còn tiếng tăm khắp xứ.

Hiệu uý:

Dù thế nào nên nhớ trước, nghĩ sau

Uy quyền kia, danh tiếng ấy, nhờ đâu?

Người quân tử không bao giờ bội nghĩa.

Vũ tướng quân:

Phải, ta không đáng sống trong vòng thiên địa

Nếu một mai trên bãi chợ kinh thành

Máu viết lời oán hận lên trời xanh.

Hiệu uý:

Muốn trọn đạo, phải tìm ra mưu kế

Đưa phu nhân về cuộc đời đẹp đẽ.

Kiều Loan Mục Lục