Tặng cô đầu Hai (Tặng cô đào goá chồng)
Dương Khuê
Mưỡu:
I
Lấy ai là kẻ đồng tâm,
Lấy ai là kẻ tri âm với nàng?
Đêm khuya luống những bàng hoàng,
Người đi đâu vắng mà đàn còn đây?
II
Nghe đàn nhớ lão Chung Kỳ,
Vợ mi ở đó, mi đi mô chừ?
Sớm khuya xe tẩu (1) phụng thờ:
Goá chồng cũng thể như chưa có chồng.
Nói:
Nhân vong cầm tại,
Nhớ chàng Hai mà gặp lại cô Hai.
Tiện đây hỏi một đôi lời,
Đàn bản ấy cùng ai so phím cũ?
Hồng phấn kỷ nhân vi quả phụ,
Bạch đầu nan lão Trác Văn Quân!
Thế thì khi gió gác, lúc trăng sân,
Chừng “Bạch tuyết”, “Dương xuân” còn tưởng nhớ?
Hãy ngồi lại hát chơi khúc nữa,
Có trách chi tang trở xóm Bình Khang.
Xưa nay nghề nghiệp thế thường!
Cô đầu Hai có chồng cũng tên là Hai quê ở Trung Kỳ làm kép đàn, nghiện thuốc phiện. Kép Hai vừa chết, cô Hai lấy cớ chồng vừa chết ngồi lâu không tiện, xin cho về sớm. Tác giả bèn làm bài hát này cho cô hát.
(1) xe tẩu: Dùng để hút thuốc phiện. Chồng cô đầu là người nghiện.