Bài ca man rợ (Mê Hồn Ca, 1954)
Đinh Hùng
Lòng đã khác ta trở về Đô Thị,
Bỏ thiên nhiên huyền bí của ta xưa
Bóng
a đi trùm khắp lối hoang sơ,
Và chân bước nghe chuyển rung đồi suối.
Lá cỏ sắc vương đầy trên tóc rối,
Ta khoác vai manh áo đẫm hương rừng
Rồi ta đi, khí núi bốc trên lưng,
Mắt hung ác và hình dung cổ quái.
Trông thấy ta, cả cõi đời kinh hãi,
Dòng sông con nép cạnh núi biên thùy.
Đường châu thành quằn quại dưới chân đi,
Xao động hết loài cỏ hoa đồng nội.
Người và vật nhìn ta không dám nói,
Chân lảng xa, từng cặp mắt e dè.
Ta ngẩn ngơ nhìn theo bóng ngựa xe,
Nhìn theo mãi đến khi đời lánh cả.
Và ta thấy hiện nguyên lòng sơn dã:
Cảnh sắc này bỗng nhuộm máu tà dương.
Ta xót thương, ta căm giận, hung cuồng,
Ta gầm thét, rung mấy trời thế sự.
Rồi dữ tợn, ta vùng đi khắp xứ,
Nắm hai vai người tục khách qua đường,
Lòng lạ lùng tìm ảnh với tìm hương,
Nhưng lẫn lộn chỉ thấy màu xiêm áo.
Trán thì phẳng – ôi đâu là kiêu ngạo?
Đâu hồn nhiên trên nét vẽ râu mày?
Ta ghì người tắt thở ở trong tay,
Miệng quát hỏi: có phải ngươi là bạn?
Ôi ngơ ngác một lũ người vong bản,
Mất tinh thần từ những thuở xa xôi!
Ta về đây lạ hết các ngươi rồi,
Lạ tình cảm, lạ đời chung, cách sống.
Trong bỡ ngỡ duy lòng còn chút mộng,
Ta đi tìm người thiếu nữ ngày xưa.
Nàng không mong, ta đi đến không ngờ,
Giây phút ấy thực mắt nhìn tận mắt.
Ta cười mỉm, bỗng thấy nàng che mặt,
Ta giơ tay, nàng khiếp sợ lùi xa,
Ta lại điên rồ, đau đớn, xót xa.
Trong cô độc, thấy tình thương cũng mất.
Ôm Nhan Sắc với hai bàn tay sắt,
Ta nhìn ai – ôi khóe mắt ta nhìn!
Em có là ma, là quỷ, là tiên?
Em có mấy linh hồn, bao nhiêu mộng?
Em còn trái tim nào đang xúc động?
Em có gì, trong xác thịt như hoa?
Lạc thiên nhiên đến cả bọn đàn bà
Với những vẻ dung nhan kiều diễm nhất.
Ta lảo đảo vùng đứng lên cười ngất,
Ghì chặt nàng cho chết giữa mê ly,
Rồi giày xéo lên sông núi đô kỳ,
Bên thành quách ta ra tay tàn phá.
Giữa hoang loạn của lâu đài, đình tạ,
Ta thản nhiên, đi trở lại núi rừng.
Một mặt trời đẫm máu xuống sau lưng.
Những hướng sao rơi
Khi miếu đường kia phá bỏ rồi,
Ta đi về những hướng sao rơi.
Lạc loài theo dấu chân cầm thú,
Từng vệt dương sa mọc khắp người.
Sau trái cô sơn, ngày lại ngày,
Hồn kinh kỳ hiện dưới chân mây.
Đôi tay vò xé loài hoang thảo,
Đỏ máu căm hờn trên cỏ cây.
Rồi những đêm sâu bỗng hiện về,
Vượn lâm tuyền khóc rợn trăng khuya.
Đâu đây u uất hồn sơ cổ,
Từng bóng ma rừng theo bước đi.
Ta đến sườn non rẽ cỏ gai
Sống đây ghi trước mảnh di hài,
Lẫn trong kiến trúc tòa vân thạch,
Hồn cổ ngồi chung, mộng vắn dài.
Từng buổi hoàng hôn xuống lạ kì,
Ta nằm trên cỏ lắng tai nghe…
Thèm ăn một chút hoa man dại,
Rồi ngủ như loài muông thú kia.
Người gái thiên nhiên
Nàng lớn lên giữa mùa xuân hoa cỏ,
Nửa linh hồn u ám bóng non xanh.
Ngoài thiên nhiên nở bừng thân mĩ nữ,
Nàng yêu ta, huyền hoặc mối kì tình.
Ôi bí mật của tấm lòng để ngỏ!
Đã ai vào dò xét chuyện rừng sâu?
Trải sông nước, vượt qua từng châu thổ,
Ta đến đây nghe vượn núi kêu sầu.
Cảnh diễm lệ ngẩn ngơ hồn cầm thú,
Thôi dừng chân, xem Nhan Sắc lên ngàn.
Nỗi vui mừng nở trắng ý phong lan,
Chiều hương lạ, mộng rừng về nghi ngút.
Chúng ta gặp nhau bên dòng suối ngọt,
Làm đôi người cô độc thuở sơ khai:
Nàng bâng khuâng đốt lửa những đêm dài,
Ta từng buổi bơ vơ tìm bộ lạc.
Nàng là Gái-Muôn-Đời không đổi khác:
Bộ ngực tròn nuôi cuộc sống đương xuân,
Ta đến đây làm chủ hội phong trần,
Lấy hoa lá kết nên Tình Thái Cổ.
Rừng buổi đó vang tiếng cười man rợ,
Quả tơ duyên đỏ thắm sắc trên cành.
Chúng ta đi, lặng ngắm núi đồi xanh,
Bước trên cỏ để nghìn sau in dấu.
Ôi! Giữa trời Thơ, những đêm hiền hậu,
Con chim nào kêu vẳng tiếng trần ai?
Mấy thu xanh dòng thác lệ u hoài?
Thời xa vắng mở hương lòng trái đất.
Trong tay Nàng ta ngả mình ngây ngất,
Nghe rõ ràng trên thịt ấm, da xuân,
Ngực dâng cao, hơi thở đã mau dần,
Mùi cỏ lá bỗng thoảng hồn mong nhớ,
Ta ngẩng lên, mắt nàng buồn muôn thuở,
Ngắm hoa sao lay động dưới khe nguồn.
Chung mối sầu, thơ thẩn với trăng suông,
Bên sườn núi có con hươu vàng điệp.
1954